Is de diëtiste een goede investering?
Ja, ik vind dat een diëtiste een goede investering kan zijn. Ik zou zelfs bijna zeggen uiteraard, want een gezonde voeding is de basis voor een goede gezondheid. Dat geldt overigens ook voor een BGN-gewichtsconsulent.
Als beroepsgroep ben je zelf ook verantwoordelijk voor de beeldvorming
Dat eind 2011 ineens besloten werd dat vergoeding van de diëtiste uit het basispakket ging, overviel veel mensen. Ik vermoed eigenlijk ook de verzekeraars. De minister zegt nu dat de verzekeraars dieetadvies in de aanvullende verzekering had moeten opnemen. Maar het werd zo laat aangekondigd dat de vraag is of verzekeraars hier wel voldoende tijd voor hadden. Er gebeurde nadat werd gemeld dat de vergoeding van diëtiste uit het basispakket zou gaan aanvankelijk niet veel, behalve dat individuele diëtisten wat mopperden. Het kwam in de media over dat diëtisten in het nauw gedreven waren en het vreemd vonden dat niemand wist wat voor een belangrijk werk te deden. Dat is ook raar, maar de beroepsgroep is als ondernemer ook mede zelf verantwoordelijk voor de beeldvorming.
Marktgerichte zorg is een utopie
Ook al wil deze regering zo graag een marktgerichte gezondheidszorg, de gezondheidszorg is geen ‘normale’ markt. In een ‘normale’ markt worden regels niet ineens zo drastisch gewijzigd. Van het ene op het andere moment werden diëtisten niet meer vergoed. Ook al ben je een goed ondernemer, daar kun je vooraf nauwelijks rekening mee houden. Daarnaast heb je als diëtiste (net als anderen die in het medisch veld werken) te maken met ethiek. Dat betekent dat je toch net anders opereert dan een commerciële ondernemer. Als je iemand belt kun je niet beloven dat je een voedingsprobleem kunt oplossen: je hebt immers een inspanningsverplichting en geen resultaatverplichting. Dat kan ook niet, daarvoor is het lichaam te complex. Dit lijkt een futiliteit, maar dat is het niet. Daarom vind ik persoonlijk een volslagen marktgerichte zorg een utopie.
Ik heb dus begrip voor de situatie, waarin diëtisten in. Maar ik heb ook een maar. De manier waarop de beroepsgroep zich profileert is uiterst onbenullig. Deze week heeft de Nederlandse Vereniging van Diëtisten (NVD) een rechtszaak aangekondigd tegen minister Schippers. Op zo’n moment zijn diëtisten ineens welkom in de media. Waarom niet eerder? Misschien omdat diëtisten onvoldoende duidelijk maken wat ze kunnen en daardoor niet serieus worden genomen. Gisteren was er een erg ongelukkig item in Kassa
Hoe staat het met de intrinsieke motivatie?
Er werd in de uitzending wel gezegd dat het om het ontbreken van de vergoeding ging, maar de gasten suggereerden dat de mensen geen advies meer konden krijgen. Sinds het niet meer wordt vergoed zijn de patiëntenaantallen gedaald met 40%-50%. Voor de NVD klinkt dit als een overtuigend argument. Voor mij echter totaal niet. Ik geloof werkelijk niet dat 50% van de mensen het niet kan betalen. Dat zal voor een deel gelden. Dat is schrijnend en daar zou wat mij betreft een oplossing voor gevonden moeten worden. Maar door deze toch wat vreemde bezuiniging is er wel iets duidelijk geworden. Er komt een groep patiënten bij diëtisten (en natuurlijk ook bij andere behandelaars) die blijkbaar niet intrinsiek gemotiveerd zijn. Ze kunnen het best zelf betalen, maar doen dit niet. Het advies van deze groep mensen hoeft wat mij betreft ook niet door de maatschappij vergoed te worden. Mensen die niet gemotiveerd zijn, zullen hun (voedings)gedrag niet aanpassen en een bezoek aan de diëtiste door deze groep is gewoon geldverspilling.
Onhandige voorbeelden
De voorbeelden in de uitzending waren niet representatief. De eerste mevrouw in de uitzending had last van veel klachten en begrijpelijk dat ze een advies nodig had. Toch zei ze ook dat ze niet wist hoe ze zonder pakjes moest koken. Dat zegt toch ook zeker iets over de maatschappij waarin we leven. Mensen kunnen niet meer koken. Moeten we daar niet iets aan doen? De tweede mevrouw woonde in een riant huis. Ze was aan het fietsen op een hometrainer. Toch kwam de diëtiste bij haar thuis. Waarom? Ook zij leek hulp goed te kunen gebruiken, maar waarom ze deze hulp dan niet inschakelde was onduidelijk. De vraag is of er wel een intrinsieke motivatie aanwezig was.
Het lijkt erop dat we vergoedingen een recht vinden. Als we deze vergoeding niet krijgen, is iedereen verantwoordelijk behalve de patiënt zelf. Een visie die ik dus niet deel. Je bent op de eerste plaats zelf verantwoordelijk voor een gezonde levensstijl.
Aanvulling 7 april 2017
Dietisten poberen te laten zien waarom ze nuttig zijn. Een kwaliteitsregister hebben betekent helaas niet dat je leden ook op kwaliteit aanspreekt. The Green Happiness geeft nog steeds dezelfde gevaarlijke adviezen. Ze verwijzen ook steeds naar dit rapport. In dit rapport worden berekeningen gemaakt op basis van kwaliteit van leven. Een belangrijk aspect voor mensen, maar geen ‘bewijs’ dat je effectief bent. Op basis van de kwaliteit van leven kun je elke interventie zodanig berekenen dat de opbrengsten meer zijn dan de investeringen. Het is wel kwalijk dat niemand dit opvalt. Misschien is het idee dat dietisten minder communiceren waarom ze goed zijn, maar gewoon laten zien wat ze kunnen.
Wellicht kan dit aantrekkelijke filmpje van de BGN de diëtist stimuleren: