Is Red Bull goed voor je?

Red Bull is een energiedrankje. Deze drankjes worden gedronken om je fitter te voelen. In een blikje van 250 ml zit o.a. 20 gram suiker en het bevat zo’n 115 kcal.  Verder zijn cafeïne, taurine en glucurono-lacton toegevoegd. Deze stoffen geven een oppeppend effect. In een blikje energiedrank zit ongeveer evenveel cafeïne als in een gemiddeld kopje filterkoffie en ongeveer vier keer zoveel dan in 200 milliliter cola. Energiedrankjes kunnen het lichaam uitdrogen. De effecten op langere termijn zijn onbekend. Neem geen onnodig risico en ga liever op tijd naar bed om je fit te voelen.

Red Bull heeft er uiteraard belang bij dat we denken dat deze energiedrankjes totaal geen kwaad kunnen. Daarom doen ze allerlei zogenaamd wetenschappelijke onderzoeken om toch echt te bewijzen dat dit zo is. Eerder werd er al een keer geschreven dat Red Bull een geschikt product om slaperigheid achter het stuur te verminderen. Nu is er onderzoek gedaan naar de samenhang tussen het drinken van energiedrankjes en de hoeveelheid alcohol die wordt gebruikt.

In de media wordt geschreven dat het niet onafhankelijk is en daarom vast niet klopt. Als het niet onafhankelijk is, betekent het niet dat het per definitie niet klopt. Je moet dan wel kritisch naar het onderzoek kijken. Maar dat zou je bij elk onderzoek moeten doen. En laat daar nu juist het probleem liggen. Er zijn erg weinig mensen en dus ook journalisten die de waarde van een onderzoek kunnen beoordelen.  En er zijn helaas nog minder journalisten die beseffen dat ze niets van statistiek begrijpen en dus maar lekker gewoon raak kletsen. In de statistiek wordt dit overconfidence genoemd.

Onjuiste opzet onderzoek

In dit onderzoek is de hypothese al vreemd: ‘als je energiedrankjes drinkt, zul je minder alcohol drinken’. Ja logisch, je kunt namelijk niet twee dingen tegelijkertijd drinken. Om causaliteit aan te kunnen tonen zijn een aantal zaken van belang. De kans dat er daadwerkelijk een causaliteit bestaat, stijgt o.a. als het causale verband biologisch verklaarbaar is. Dat is dit geval niet zo.  Het gaat om een retrospectief onderzoek: dit betekent dat er terug gekeken wordt. De deelnemers rapporteren zelf achteraf na een maand wat ze hebben gebruikt. Dat betekent dus dat er maar wat wordt ingevuld, want na een maand zul je echt niet meer exact weten wat je precies gedronken hebt aan alcohol en energiedrankjes. Deze gegevens zijn daarom nietszeggend en hieruit kun je dan ook geen enkele conclusie trekken.

Bij een onderzoek spelen interne en externe validiteit een rol. Een gebrek aan interne validiteit wordt o.a. veroorzaakt door systematische fouten door bias, o.a. selectiebias en infobias. Selectiebias gaat er om of groepen vergelijkbaar zijn. Als dat niet zo is, weet je niet wat de interventie voor een effect heeft. Infobias heeft te maken dat je beide groepen exact hetzelfde benadert, zodat in potentie dezelfde informatie boven tafel komt. In dit onderzoek is er zowel sprake van selectiebias als infobias. De interne validiteit is derhalve zwak. Dat betekent zelfs voor de onderzochte groep dat de conclusie geen enkele waarde heeft. Als de interne validiteit ontbreekt, heeft het geen enkele zin om naar de externe validiteit te kijken. Er valt vast nog veel meer te vertellen over dit onderzoek, maar de basis is zo zwak dat dit weinig zin heeft.

Journalisten promoten een ongezond drankje omdat ze vergeten na te denken

Het is onbegrijpelijk dat er journalisten zijn dit onderzoek plaatsen als een serieus onderzoek. Het is domweg reclame voor een ongezond zoet drankje. Red Bull heeft dankbaar misbruik gemaakt van onnozele journalisten, die aandacht altijd weer belangrijker vinden dan inhoud.