Liesbeth, bedankt namens de Nederlandse consument voor je alertheid!

Vorig jaar september liet AH in de Allerhande allerlei bloggers aan het woord die flauwekul communiceerden over de alternatieven van suiker. Na aanhoudende vragen van mij werd online deze rectificatie geplaatst. Maar na twee weken werd deze al weer verwijderd. Vreemd voor een blad met een oplage van ca. 2 miljoen lezers. Ik vroeg wat de reden was. Dat valt niet mee om daarop een antwoord te ontvangen van een bedrijf als AH. Bij persvoorlichting wilde niemand me te woord staan, wel schreven ze een mail zonder zinnige uitleg met de zin: ‘Ik vertrouw erop u met dit antwoord van dienst te zijn geweest.‘ NEE

AH overtrad de wet

Ik schreef een stuk voor de inspecteur generaal van de NVWA omdat ik, maar AH zelf ook, wist dat AH in deze Allerhande meerdere malen de wet overtrad. Maar ik wilde er liever uitkomen met AH zelf en daarom stuurde ik mijn stuk niet naar de NVWA, maar een mail naar algemeen directeur Wouter Kolk. Dezelfde middag ontving ik een mail dat drie directieleden graag met me kwamen praten. Ik communiceerde dit niet openbaar omdat ik graag een open gesprek over de inhoud wilde voeren. Mij ging en gaat het niet om het merk AH te beschadigen, maar om correcte informatie naar consumenten. Sterker nog, de aanvallende manier waarop er tegenwoordig op Facebook wordt gesproken over de werkwijze van bedrijven in plaats van met bedrijven spreekt me totaal niet aan en daar wil ik ook niet aan deelnemen. Woorden als ‘meuk’ en ‘vergiftigen’ helpen niet en nodigen ook niet uit tot communiceren met elkaar. Maar ik vind het wel raar als een bedrijf inhoudelijke (!) feedback niet serieus neemt.

Gesprek om samen een oplossing te vinden

17 november vond het gesprek uiteindelijk plaats met twee mensen van AH. Mijn insteek was om samen een oplossing te vinden dat consumenten als nog juiste informatie zouden krijgen over suikervervangers. Door het terugplaatsten van de rectificatie of een stuk in de Allerhande. Dat bleek zeker niet het doel van AH te zijn. Wat wel? Geen idee, maar er werden wel wat rare dingen gezegd door de medewerkers. Een van hen van de afdeling kwaliteit van AH zei in beleefde zinnen dat ik niet zo moest zeuren en dat ongeveer de wet volgen goed genoeg was. Ik kan me niet voorstellen (tenminste dat hoop ik) dat AH niet zou weten dat de claimwetgeving heel nauwkeurig komt. Een bedrijf, ook AH, hoort zich aan de wet te houden, maar dat is niet waarom ik met hen sprak. Nee het gaat mij er niet per se om dat ze de wet overtreden (hoewel ik dat raar vind) maar om het feit dat ze de consument fout informeren om meer omzet te kunnen realiseren. Verder vertelden ze dat de wereld verandert en dat ze met de NVWA bespraken dat ze niet verantwoordelijk zijn voor wat bloggers in de Allerhande vertellen. Ik fronste mijn wenkbrauwen en reageerde ‘jullie bespreken dus met de NVWA een manier om de wet te omzeilen? Dat kan toch niet waar zijn!’ Aan het einde van het gesprek gaf ik aan dat voor mij het doel van het gesprek niet was bereikt, namelijk heldere juiste informatie door AH over suiker en de alternatieven naar de consument en dat ik het gesprek zou laten bezinken.

De wetgeving van stevia

Die middag schreef ik op verzoek van Voeding Nu voor het decembernummer een stuk over groene stevia dat niet is toegestaan in voeding en waarover in de Allerhande ook foutieve informatie werd verstrekt. Voeding Nu is voor professionals. Ik bleef met de vraag zitten hoe consumenten dan wel goed geïnformeerd zou kunnen worden. Ondertussen zag ik dat het niet eenmalig een Allerhande was met wat fouten maar dat er regelmatig fouten in de Allerhande stonden, op displays in winkels en ook op verpakkingen. Alles voor de omzet, uiteraard onder het mom van gezondheid. Ik ben niet de enige die zich hier enorm aan stoort. Ik word hierin gesteund door veel voedingswetenschappers die zelf echter vaak niet in de positie zitten om hierover met AH te spreken. Ik heb in mijn naïviteit maanden geprobeerd om er samen met AH uit te komen, maar AH wilde er helemaal niet uitkomen. Ik zette een en ander op een rijtje.  Daarom heb ik na maanden pogingen tot overleg 11 maart toch een mail gestuurd met dit overzicht aan de inspecteur generaal van de NVWA met de hoofdvraag of voor AH de wet niet geldt?

Een WOB-procedure gaat me te ver

Uiteraard is het niet de bedoeling dat iedereen zelf de inspecteur generaal van de NVWA gaat benaderen. Ik deed dat echter bewust omdat ik weet dat mijn blog kritisch wordt gevolgd en vermoedelijk ook wel door de NVWA. Ik weet echter ook dat de NVWA enorme achterstanden heeft en wilde niet dat deze klacht ergens zou blijven steken. Deze week werd ik gebeld. Wat ik me echter niet beseft had was dat wat er concreet besproken is tussen AH en de NVWA vertrouwelijk blijft, tenzij ik de stukken op zou vragen via een WOB-procedure. Dat ga ik echter zelf niet doen. Ik wil namelijk mensen informeren over gezonde voeding en ben geen jurist.

Nog afgezien van de wet is het zo dat een groot bedrijf als AH invloed uitoefent op de gezondheid van Nederland. Maar daar moeten ze ook niet in door slaan. Het is praktischer dat de gemiddelde consument leert weer het gezonde verstand te gebruiken in plaats van als chemicus het voedsel te analyseren. Eet onbewerkt, gevarieerd, meer plantaardig en niet te veel. Dat snappen mensen tenminste en het is niet echt zinvol om te weten dat je kastanjechampignons zou moeten eten om beter te zien. Het is veel belangrijke dat AH zelf zich ook weer met hoofdlijnen bezig houdt door o.a. het extreem gepromote WITTE speltbrood te vervangen voor een volkoren variant. Daarmee overtreden ze niet de wet, maar dragen ze wel bij aan een ongezonder voedingspatroon.

In een mail schrijft de NVWA o.a.: ‘Met betrekking tot uw melding over de claimwetgeving kan ik u zeggen dat een inspecteur van de NVWA het heeft onderzocht. Tijdens het onderzoek is er vastgesteld dat er in strijd met de regelgeving werd gehandeld. Door de NVWA zijn er passende maatregelen genomen.‘ In ons telefoongesprek eerder deze week zei een medewerker van de NVWA ‘ook voor AH geldt de wet en meld gerust als je ziet dat ze zich niet houden aan de wet‘ en ‘bedankt namens de Nederlandse consument voor uw alertheid‘. Dat geeft voor mij wel aan dat er een ‘goed’ gesprek is gevoerd met AH. Maar natuurlijk had ik liever de exacte inhoud van dat gesprek geweten nadat ik hier zoveel tijd in heb gestoken 😉

Leerpunten

  • ik sta bij de industrie bekend als deskundig, zeer kritisch maar feitelijk en redelijk
  • ik ben niet tegen merken, wel voor juiste informatie naar consumenten
  • als ik iets meld doe ik dat niet in het wilde weg en denk ik daar zorgvuldig over na
Dan begrijp ik niet goed waarom jullie het zover hebben laten komen. Hebben jullie me zo naïef ingeschat dat als je met wat directieleden zou komen dat je mij dan wel de mond zou snoeren? Zo werkt het niet!
Dankzij mijn goed onderbouwde kritiek ben ik gelukkig bij de meeste bedrijven wel welkom voor een goed gesprek. En nee, niet om me om te laten praten. Maar wetenschappers en directieleden binnen de industrie zijn ook gewoon mensen en heel wonderlijk maar die vinden het net als andere mensen fijner om een inhoudelijk kritisch gesprek te voeren dan voor een tribunaal (de huidige sociale media) aan een schandpaal genageld te worden. Ik ga in het belang van de consument geruisloos verder met mijn lobbywerk. En soms ook even niet geruisloos om te laten horen dat ik nog besta. Laat vooral horen als je mijn geploeter waardeert.
Aanvulling
Mijn contacten met AH zijn enorm verbeterd. We proberen samen consumenten de juiste informatie te geven.