Wat is clean label?
Clean label wat is dat? Goede vraag! Er is echter geen sluitende definitie. Iets met het weglaten van chemische klinkende of kunstmatige ingrediënten zoals E-nummers. Maar krijg je daardoor wel producten die gezonder zijn?
We maken het zo dat de consument denkt dat het gezond is
Ik merk als docent voeding dat googlende consumenten op het verkeerde been worden gezet door marketeers die elkaar ook nog eens versterken, waardoor niemand het meer begrijpt. De lezers van foodblogs proberen zich te weren tegen de marketeers werkzaam bij de voedingsindustrie en vertrouwen daarbij blindelings op zelfbenoemde experts die blijven herhalen dat de industrie gif maakt en dat je zonder gif opfleurt. De consument gelooft maar al te graag dat door deze te simpele adviezen hun gezondheidsklachten als sneeuw voor de zon zullen verdwijnen. De industrie houdt van omdenken en maakt dan aangemoedigd door deze zogenaamde experts producten als ontbijtkoek met honing. En Arla 0% rommel met zeer geraffineerde stevia, wél met een groen blaadje op de verpakking. Is dat een betere keuze? Welnee, maar het klinkt natuurlijker.
Clean label is de klant voor de gek houden
Commercie denkt dat clean label iets met transparantie te maken heeft. Maar transparantie is niet doen wat de consument vraagt maar goed uitleggen wat je zelf doet. De consument heeft behoefte aan gezonder(e) producten. Door bloggers en productmanagers wordt dit vertaald naar clean label. Het geeft echter aan dat ze geen kaas gegeten hebben van voedselveiligheid. Door clean label worden producten niet gezonder.
Door clean label te gebruiken om je eigen verkoopdoelen te realiseren houd je de consument eigenlijk best wel voor de gek. Dit is eerder het tegendeel van transparantie. Consumenten mogen producten verwachten waarvan duidelijk is wat ze kopen en dus eten. Maar ook hebben ze recht op uitleg over hoe producten worden gemaakt. En ook aan informatie over voedselveiligheid is een enorme behoefte. Wat is een E-nummer en wat is het effect op je lijf? Dit is niet alleen belangrijke informatie voor de consument maar ook voor marketeers binnen de industrie. Laatst sprak ik zo’n marketeer die zei ‘dit is een natuurlijk e-nummer.‘ Deze persoon was hiervan zelf overtuigd, maar liet hiermee zien dat hij werkelijk geen idee had hoe E-nummers chemisch in elkaar zitten. Een E-nummer is niet beter als het natuurlijk is. Ooit heel lang geleden wist ik dat ook niet. Ik vond echter als ik een blog had en consumenten wilde informeren me daarin moest verdiepen in plaats van mee kakelen met het sentiment. Want de consument heeft behoefte aan onafhankelijke informatie van inhoudsdeskundigen in plaats van verkooppraatjes van marketeers en zelfbenoemde experts.
Arla Naturals
Ter verduidelijking twee voorbeelden uit de praktijk: Arla Naturals 100% natuurlijk, 0% rommel en Knorr Natuurlijk lekker. Als eerste de Arla Naturals. Het is zonder rommel. Zijn de eerdere producten van Arla dan vol rommel? Nee uiteraard niet, maar dat wordt wel gesuggereerd. Op het pak staat dat het geen riet- of bietsuiker bevat. Het is gezoet met natuurlijke ingrediënten: druivenextract en stevia. Maar suiker is suiker. In de drinkyoghurt zit zo goed als geen suiker. Dit geldt echter niet voor de halfvolle yoghurt. Daarin zit per 100 ml naast de lactose zo’n 4 gram suiker in de vorm van fruit. Dat is overigens hetzelfde als wanneer zelf fruit toe zou voegen. In de communicatie wordt de suggestie gewekt dat fruitsuiker gezonder is dan biet- en rietsuiker. Dat is echter onzin. Verder is stevia in voeding niet het plantje, maar steviolglycosiden. Dus het e-nummer: E960. De maximale dosis hiervan is tien keer zo laag als van aspartaam. Door het groene blaadje op de verpakking wordt echter gesuggereerd dat stevia in het product beter is dan aspartaam. Dit heeft weinig met transparantie te maken. Transparant was geweest als de consument zou worden uitgelegd dat stevia niet beter en soms zelfs minder geschikt is dan een ander E-nummer. Hier wordt de ongeïnformeerde consument ‘gewoon’ op het verkeerde been gezet. Eerlijk gezegd denk ik dat dit niet ineens bewust gedaan is maar dat dit is veroorzaakt door gebrek aan kennis bij de marketeer.
Knorr Natuurlijk
Ook Knorr Natuurlijk is in mijn ogen een product dat de suggestie wekt dat we bang zouden moeten zijn voor E-nummers. Vol met natuurlijke ingrediënten is vast goed bedoeld maar zegt echt niets. Het woord ‘natuurlijk’ is warenwettelijk niet beschermd. Dat betekent dat je alles natuurlijk kunt noemen.
Samengevat
- industrie informeer je beter in plaats van commerciële bloggers te volgen waar de consument niets aan heeft
- transparantie gaat om betrouwbare informatie
- clean label als verkoopdoel niet zo eerlijk
- laat je niet bang maken, informeer je liever over voedselveiligheid.