Hoe geef je als veganist je kind een goede start?

Ik krijg regelmatig vragen over of het wel gezond is voor je kind als je tijdens je zwangerschap veganistisch eet. Dat is een terechte vraag, waarbij het minstens zo belangrijk is of je voor zwangerschap al volwaardig eet.

Stel dat je de adviezen van The Green Happiness  als leidraad zou nemen voor je veganistisch voedingspatroon besef dan dat deze adviezen in de basis al structureel te weinig energie, eiwit, vet (omega 3), vitamine D, vitamine B12, calcium, jodium en ijzer bevatten. Dat is dus sowieso niet gezond. Daar heb ik inmiddels wel genoeg over geschreven. Dit keer ga ik in op de mogelijke gevolgen voor je kind als je voedingspatroon niet aan zou passen.

Voldoende eiwit is noodzakelijk voor de groei van je kind. In het geval van een veganistisch voedingspatroon is dat zo’n 1 gram eiwit per kilogram lichaamsgewicht. Zwangere vrouwen hebben extra eiwit nodig voor de placenta en het ongeboren kind. Ook vrouwen die borstvoeding geven, hebben extra eiwit nodig om moedermelk aan te maken.

Op korte termijn kan een tekort aan eiwit leiden tot afbraak van spierweefsel. Dat gebeurt vooral wanneer het lichaam minder energie binnenkrijgt dan het nodig heeft. Op langere termijn leidt een tekort aan eiwit tot een gebrek aan spierkracht en een verminderde weerstand. Bij kinderen leidt een langdurig tekort aan eiwit tot groeistoornissen (kwasiorkor). Ook zullen de spieren zich slecht ontwikkelen.

Naast de hoeveelheid eiwit  is de kwaliteit van eiwitten zeker voor mensen die veganistisch eten van belang. Zo kunnen volkoren granen en peulvruchten elkaar goed aanvullen. Graan is namelijk rijk aan methionine en arm aan lysine. Bij peulvruchten is het net andersom. Eet bijvoorbeeld erwtensoep met een snee roggebrood of linzensoep met als dessert volkorenpannenkoeken. Ook kun je soja en noten als eiwit toevoegen.

Wat betreft vet is vooral voldoende omega 3, EPA en DHA van belang. Omega 3 is nodig voor de groei en ontwikkeling van kinderen.  DHA is belangrijk voor de ontwikkeling van de hersenen en het netvlies van het kind. Vis bevat omega 3, EPA en DHA. In plantaardige bronnen van omega 3, zoals lijn zaadolie, moet omega 3 omgezet worden in EPA en DHA. Deze omzetting gaat sowieso moeizaam. Zwangeren hebben een verhoogde behoefte aan DHA/EPA. Het advies is om tijdens een zwangerschap en het geven van borstvoeding een supplement DHA in te nemen. Vissen halen de visolie uit de algen die ze eten. Visolie is dus ook rechtstreeks uit algen te winnen Er zijn supplementen met visolie uit algen.

Elke zwangere wordt geadviseerd om een supplement vitamine D (10 microgram) en foliumzuur (400 microgram per dag) te slikken. Mensen die veganistisch eten moeten daarnaast ALTIJD vitamine B12 slikken. De hoeveelheid vitamine B12 gedurende het eerste levensjaar is sterk afhankelijk van hoeveel vitamine B12 er binnengekomen is gedurende de zwangerschap, en is dus sterk afhankelijk van de vitamine B12 status van de moeder. Een vitamine B12-tekort gedurende de eerste levensjaren kan leiden tot een verminderde functie van het centrale zenuwstelsel. Ernstige klinische symptomen en neurologische achteruitgang zijn beschreven bij kinderen met een vitamine B12-tekort. Zelfs een mild tekort kan al schadelijke gevolgen hebben.

Bij kinderen die te weinig calcium binnenkrijgen kan de botontwikkeling onvolledig zijn. Ook kan dat invloed hebben op het gebit. Moeders die te weinig calcium eten kunnen dit ook niet aan hun baby geven. Voldoende vitamine D bevordert de opname van calcium.

Jodium is cruciaal voor de schildklierwerking  en medebepalend voor de ontwikkeling van het IQ van je kind. Als je geen brood en vis eet krijg je sowieso onvoldoende jodium binnen, de aanbeveling is 150 mcg. Voor zwangeren is deze aanbeveling zelfs 175 mcg en voor vrouwen die borstvoeding geven 200 mcg. Je kunt de inname verhogen door het gebruik van een supplement waarbij je ook uit moet kijken dat je niet te veel jodium binnenkrijgt. Er geldt niet: hoe meer, hoe beter.

De ijzervoorziening is beperkt als je geen vlees of vis eet.  Ga niet zonder begeleiding zomaar extra ijzer slikken. Je kunt je ijzeropname wel bevorderen door vitamine C-rijke producten als groente en fruit te eten.

Hoeveel vitamines en mineralen je nodig hebt heeft het Vitaminebureau voor je op een rijtje gezet.

• Vitamines en mineralen bij zwangerschap
• Vitamines en mineralen na de bevalling