Hoe overtuig je mensen van iets dat onjuist is? Zo, lees maar……..

Deze post is bedoeld om uit te leggen hoe framing werkt in voedingsland. Ik neem fruit als voorbeeld omdat ik een boek hierover las dat gebaseerd is op framing. Deze post heeft niet als doel dat je geen fruit meer eet: 2 tot 3 consumpties per dag is een goede keuze. Als je dat niet haalt valt er nog iets te verbeteren aan je voedingspatroon.

Wat is framen?

‘Framen is het selecteren van onderwerpen, woorden en beelden die bepaalde gevoelens, waarden en ideeën teweegbrengen.’ Het bepaalt hoe we de wereld om ons heen waarnemen en hoe we handelen. Framen kan bewust worden toegepast om een ander te beïnvloeden, maar meestal framen we onbewust. Dat is vermoedelijk ook de reden waarom het helaas niet mogelijk is om samen een dialoog te voeren of inzichten wel kloppen. Jammer genoeg is reframen dan de enige oplossing. Dat vind ik geen fijne positie, maar ik vind de gezondheid van andere mensen echt belangrijker dan mijn eigen positie.

Klopt de informatie?

Als je iets leest dat best raar is zoek dan eerst op een objectieve site welke opleiding iemand heeft en misschien is het persoonlijk belang nog belangrijker. Iemand die zich fruiteter noemt zal (zoals past bij framing) bijna altijd uitsluitend de voordelen van fruit noemen. Als iemand geen aantoonbare HBO-opleiding heeft in voeding is het heel onverstandig om voor je ziekte af te gaan op communicatie van zo iemand. En pas op! Tegenwoordig schrijven mensen gewoon dat ze wetenschappelijk werken ook als ze dat niet kunnen en dus ook niet doen. Een moeder die extreem graag fruit eet, is niet de beste bron om te leren hoe je wetenschappelijk onderzoek beoordeelt.

Naïeve lezers beseffen niet dat ze voor de gek gehouden worden met zinnen als: ‘ik zal dit uitgebreid en wetenschappelijk onderbouwen.’ gevolgd door pagina’s vol lofzang over waarom fruit beter is dan wat dan ook. De feiten spreken de meningen echter tegen. Gekookte groente bevat minder kcal, meer vezels, meer mineralen en (grotendeels) meer vitamines dan fruit. Je ziet dus dat het handig is meningen ook nog even te checken met de feiten. ‘Alhoewel fruit in de praktijk dus meer nutriënten kan leveren dan groente’, dat is niet juist maar bij framing past het om oneindig je boodschap te herhalen zodat mensen ervan overtuigd zijn dan het waar is (ook al is dat niet zo). ‘

Een aantal voorbeelden

‘De geraffineerde suikers die de voedingsmiddelenindustrie gebruikt zijn onvergelijkbaar met fructose uit fruit.’ De herkomst van een stof is niet van belang. Fructose is fructose. Valt jou het woord ‘geraffineerd’ ook op? In de framing bij voedingsadviezen wordt de industrie altijd afgezet tegen natuurlijk/vers. Uiteraard is onbewerkte voeding een goede keuze. Het is echter niet waar dat er in fruit een bepaald ander soort fructose zit. In het boek staat dat fructose het bloedsuiker snel laat stijgen. Dat is niet juist: fructose geeft juist een langzame stijging.

‘Volgens de richtlijnen van de Gezondheidsraad en het Voedingscentrum hebben we dagelijks 40 gram vet en 0,8 gram per kilo lichaamsgewicht, passend bij je lengte.’ Dat is deels niet juist. Vrouwen hebben minimaal 40 gram vet nodig, mannen 65 gram. Als je geen omnivoor bent is de eiwitaanbeveling echter verhoogd met 20% voor vegetariërs en 30% voor veganisten. Dus als je een beetje vlees eet maar weinig is de aanbeveling zo’n 1,0 gram per kilogram gewicht.

Veelvuldig wordt geschreven ‘ik……’ Dat zegt niets over de feiten maar is wel handig voor de framing.

Framing door suggestieve voorbeelden

‘Daarbovenop heb ik een optimale gezondheid, ben ik slank, heb ik veel energie en daardoor ook een frisse en jonge uitstraling.’ Dit is een pure vorm van framing. Het staat er niet letterlijk, maar de bedoeling is dat je denkt ‘als ik maar genoeg fruit eet word ik zo aantrekkelijk als Julia.’ Dat blijft ze in het hele boek herhalen.

‘Je hebt gezien dat ik slank ben dankzij mijn fruity lifestyle.’ Slank blijf je door een energiebalans. Dat wordt verderop ook wel geschreven. Maar de naïeve lezer onthoudt door de framing dat je slank wordt door het eten van fruit.

‘Sinds ik meer fruit eet en minder vet ben ik slanker geworden terwijl ik meer kcal eet.’ Dat kan niet, tenzij je extreem veel meer gaat bewegen.

“Ik heb filmpjes gezien op You Tube van fruitarians gezien die per dag drieduizend calorieën (ze zal kcal bedoelen) aan fruit eten, waaronder tientallen bananen. en toch blijven ze ũberslank. Hieruit zou je kunnen concluderen dat bij nutriëntrijke voeding zoals fruit de bewering ‘een calorie is een calorie’ niet klopt en dat je van fruit wel degelijk meer kunt eten dan je aan energie nodig hebt, zonder aan te komen.’ Leerpunt: iemand die youtube filmpjes als serieuze bron noemt kun je beter niet te serieus nemen. Er bestaat geen voeding waarvoor de energiebalans niet geldt. Alleen in onze dromen 😉

‘Of fruit daadwerkelijk kanker kan genezen blijft voer voor discussies.’ Hoe haalt iemand het in vredesnaam in haar hoofd zoiets te schrijven. Dat is niet zo en is bijzonder kwetsend voor mensen die kanker hebben. Het nare is ook dat zoiets nooit zal worden weerlegd als iemand die heel veel fruit eet kanker krijgt omdat dat dan uiteraard niet gepast is om te schrijven. Een gezonde leefstijl is slim om de kans (!) op een gezond leven te verhogen, maar dat betekent niet dat je niet ziek wordt en alleen het eten van fruit zorgt er niet voor dat ernstige ziektes verdwijnen.

‘Toen ik rond mijn twintigste structureel veel meer fruit begon te eten merkte ik dat gelijk bij het sporten. Dat ging veel gemakkelijker en ik werd een stuk sneller.’ Koolhydraten zijn handig als brandstof, maar er is wel meer nodig om een goede hardloper te worden. Wat denk je bijvoorbeeld van genen? Zoals een sportdiëtist (die topsporters begeleidt) laatst schreef: ‘maar zonder training en met meer fruit kom je niet zomaar vooruit!’

Een bekende Nederlander met een aantrekkelijk lijf is aangenaam voor de foto’s in het boek. Maar als bekende Nederlander of topsporter heb je niet automatisch ook verstand van voedingsadvies en het is dus niet relevant wat hij denkt over wat de beste keuzes zijn. Hij denkt zelf dat hij genezen is van Lyme door een vegan fruitarian lifestyle, maar vindt wel belangrijk dat er in het boek staat dat dit niet per definitie Lyme geneest. Hieruit blijkt niet dat voor hem echt duidelijk is wat Lyme is want dat genees je echt niet alleen met voeding.

Ervaringsdeskundigen zijn geen professionals

Een hoofdstuk met ervaringsdeskundige is nuttig voor de propaganda, maar is geen reden om iets wel of niet te eten. Framing is bewust alleen die informatie verstrekken die past bij je eigen belang.Voor gezondheidsadviezen kan framing echt gevaarlijk zijn en het is daarom belangrijk om je daarvan bewust te zijn. Als je af wil vallen ga je naar een goede gewichtsconsulent die lid is van de BGN. Als je gezondheidsklachten hebt ga je naar een diëtist.