What the Health: denk jij wél zelf na?
Ik had al veel gehoord over de documentaire What the Health en ik kreeg er ook (veel) vragen over. Het duurde even omdat ik zelf geen Netflix had. Samengevat: ik heb het uitgezeten, want echt boeiend vond ik niet. Ik houd immers van feiten. Uiteraard is het een goed plan te kiezen voor meer plantaardige voeding, maar waarom het nodig is daarbij allerlei onzin over de gezondheidseffecten te verspreiden snap ik werkelijk niet. Daardoor maak je onnodig je verhaal zwakker. Het doel van dit blog is niet om de documentaire tot in de puntjes te bespreken. Ik wil je echter wel handvatten geven om zelf te kunnen beoordelen of je naar feitelijke informatie kijkt of naar marketing.
Mening is iets anders dan informatie
Documentaires worden helaas vaak gemaakt om er geld mee te verdienen. Opvallen doe je het beste door extreme standpunten. Als iemand een groot voorstander is van een bepaald voedingspatroon (in dit geval veganistische voeding) is de kans groot dat alleen de voordelen worden getoond. Ook al ben je niet in staat te beoordelen of inhoudelijke bronnen juist zijn: je bent wel in staat vast te stellen of er zowel voor- als nadelen worden genoemd. Als dat niet zo is, is de informatie slechts een mening en niet zo’n goede bron als basis om een beslissing (over je gezondheid) te nemen.
Procentuele groei zegt niets/weinig
In deze documentaire zie je grote groeicijfers. Daardoor lijken effecten heel groot. Maar groei zegt uitsluitend iets als je ook de absolute getallen kent. Als 0,0000001 met 50% groeit is dat iets anders als dat 100 met 50% groeit. Door de absolute getallen niet te noemen is het eenvoudiger effecten te overdrijven.
Onderzoek gebruiken
Eén onderzoek zegt niets. Als je wetenschappelijk werkt neem je al het onderzoek mee over het onderwerp zowel voor als tegen je standpunt en daaruit trek je een conclusie. In de documentaire worden alleen die onderzoeken gebruikt die handig zijn om hun mening te bevestigen.
Twijfel zaaien
In de film wordt gezegd dat het doel van de industrie is twijfel te zaaien. Als je goed oplet is het vaak zo dat juist de mensen die dit opmerken zelf twijfel zaaien. Datzelfde zie je ook bij mensen vaak die opmerken dat de levensmiddelenindustrie leeft van marketing. Dat is uiteraard waar Maar bloggers die daar in blijven hangen doen dit vaak omdat dit gunstig is voor hun eigen bereik en dus marketing.
Onjuiste informatie over dierlijke producten
De makers van de film zaaien zelf twijfel op basis van onjuiste informatie. Ze willen namelijk graag dat we denken dat alle dierlijke producten schadelijk zijn voor onze gezondheid. Het is algemeen bekend dat roken schadelijk is voor je gezondheid en je dat dus beter niet kunt doen. Je kunt dus op je vingers natellen dat de vergelijking van roken van 5 sigaretten met het eten van 1 ei totaal nergens op slaat. In een gezond voedingspatroon passen gemiddeld 2-3 eieren per week. Voor vegetariërs zijn dat er 3-4.
Het advies is om één keer in de week vis te eten.
2 tot 3 consumpties melk per dag veroorzaken geen botontkalking en helpen wel om voldoende calcium binnen te krijgen. Dat is lastig zonder melk of melkvervangers. Er zitten inderdaad hormonen in melk maar die lijken geen invloed te hebben op je gezondheid.
Onjuiste informatie over koolhydraten
Insulineresistentie is vaak een gevolg van overgewicht. Overgewicht ontstaat als je op de langere termijn meer kcal eet dan verbruikt. Dat geldt voor alle kcal van koolhydraten, vetten, eiwitten en vergeet vooral ook niet alcohol. In de documentaire wordt gezegd dat een te veel aan koolhydraten niet kan worden omgezet in vet. Dat is pertinent onjuist. Ook is het zeker niet waar dat hoe meer koolhydraten je eet, hoe kleiner de kans is op diabetes.
Samenhang met ziektes
In de documentaire worden veelvuldig verbanden gelegd tussen het eten van dierlijke producten en ziektes die niet juist zijn. En dat ernstig zieke mensen in twee weken een soort metamorfose ondergaan doordat ze geen dierlijke producten eten is misleidende informatie die wanhopige mensen op het verkeerde been zet. Dat is bijzonder storend. Hier lees je hoe verdrietig dat is voor iemand die (ernstig) ziek is.
Wij leren onze studenten zelfstandig beoordelen of iets een mening is of een feit. We starten in september weer.
Conclusie
Het is een gezonde keuze om meer plantaardige producten te eten. Dat heeft effect op dierenwelzijn, duurzaamheid en onze eigen gezondheid. Zonder dierlijke producten kun je als je daar je best voor doet gezonde keuzes maken. Maar ook een voedingspatroon met dierlijke producten kan gezond zijn. Het draait altijd weer om kies bewust, kies iets met voedingsstoffen en varieer!