Leefstijlgeneeskunde: wat is nu bekend

Laat ik beginnen dat voor mij ook als professional een gezonde leefstijl de basis is van mijn ideeën over gezondheid. Dus als dat mogelijk is liever paprika dan pillen. Hoe mooi is dat als je medicatie kunt afbouwen! Maar tegelijkertijd zie ik ook dat het lijkt of iedereen zondere enige opleiding op het gebied van o.a. voeding en coachen van mensen leefstijlcoach kan zijn: van ervaringsdeskundige tot arts. De nieuwe goeroes zijn opgestaan en maken het nog wat moeilijker voor de consument die er toch al niets meer van snapt.

Ook al lijkt (in de media) koolhydraatarme voeding de oplossing voor al je problemen, ook voor het verminderen van je gewicht. In de praktijk blijkt dit slechts een van de vele mogelijkheden te zijn. Gemiddeld eten we niet veel koolhydraten en zitten we juist tegen de onderkant van de adviezen aan. Het gaat dus niet zo zeer om de hoeveelheid, maar wel om de kwaliteit van de koolhydraten* Bloedwaardes verbeteren meestal als je gewicht verliest. Daarbij maakt het weinig uit welk voedingspatroon je precies kiest, hoewel het wel slim is iets te kiezen met zinvolle voedingsstoffen.

“Als iets mooi klinkt is het nog steeds handig om te checken of de praktische uitvoering wel klopt”

Wie helpt mensen die het echt nodig hebben

Iedereen wil graag geld verdienen aan die hoog opgeleide consument die genoeg geld heeft en eigenlijk best wel weet wat een gezonde leefstijl is en dit vaak ook nog wel weet te implementeren. De kunst is juist die groep te bereiken die in het dagelijkse leven zoveel ballen in de lucht moet houden dan er geen ruimte is om ook nog met leefstijl aan de slag te gaan. Die groep is voor marketeers niet interessant, maar voor de gezondheid van Nederland juist wel.

Praktische eenvoudige haalbare adviezen

Die groep wil graag eenvoudige praktisch handvatten gericht op hoofdlijnen en zonder gedoe. Die kun je het beste helpen door ze te leren hoe je meer groente/fruit eet en minder snacks/koek/snoep. Dat doe je niet door andere adviezen te geven dan de Richtlijnen goede voeding. Die zijn immers gemaakt door dé experts van Nederland zodanig dat ze de kans op de tien meest voorkomende ziektes verkleinen. Goeroes weten dit niet, professionals uiteraard wel.

3 onderbouwde leefstijlprogramma’s worden vanaf 2019 vergoed

Dit stuk van Eenvandaag werd wel op grote schaal verspreid maar geeft geen goed beeld. Het lijkt of leefstijlgeneeskunde nog een totaal onontgonnen gebied is. We staan zeker aan het begin hiervan, maar vanaf 2019 worden 3 programma’s die goed onderbouwd zijn vergoed vanuit het basispakket, namelijk:

• CooL,
• Beweegkuur
• Slimmer

Het CooL programma wordt begeleid door één leefstijlcoach . De Beweegkuur en Slimmer worden uitgevoerd door een multidisciplinair team waar in ieder geval een diëtist en een fysio- of oefentherapeut in zitten. Aan deze programma’ zijn voorwaarden verbonden en het is dus zeker niet zo dat leefstijlcoaching binnenkort onbeperkt vergoed gaat worden uit de basisverzekering en ook niet dat elke opleiding leefstijlcoaching (sowieso is minimaal een HBO-opleiding vereist) door verzekeraars worden erkend.

Artsen als coach

Artsen weten weinig van voeding. Op tv blijven ze maar hangen in koolhydraatarme adviezen, terwijl uit onderzoek steeds weer blijkt dat daar in het algemeen geen bewijs voor is. Ook zijn artsen niet opgeleid in het (intensief) begeleiden van gedragsverandering. Het zou daarom erg inefficiënt zijn om kostbaar zorggeld voor leefstijlcoaching aan artsen uit te geven. Het is wel heel fijn dat zij inmiddels het belang herkennen van leefstijlaanpassingen en dat ze goed weten naar wie ze iemand door kunnen sturen.

Conclusie

Leefstijlcoaching kan een belangrijk onderdeel zijn van de zorg, maar laten we zorggeld wel besteden aan mensen die daar expert in zijn. Laten we het geld ook vooral besteden aan de groep mensen die nu niet worden bereikt met praktische betaalbare adviezen. Liever een linkje naar gratis recepten van het Voedingscentrum die voldoen aan de Richtlijnen en eenvoudig zijn dan betaalde recepten die niet voldoen aan de Richtlijnen en ook veel te complex zijn voor mensen die al moeite hebben alles dat belangrijk is in hun leven goed te plannen.

Wil jij zelf als prof echt wel iets met leefstijlcoaching?

Overwegingen om mee te nemen als je denkt aan een opleiding leefstijlcoaching:

• als je mensen daadwerkelijk wil helpen kies dan een opleiding die minstens weet dat de Richtlijnen goede voeding een goede basis vormen omdat ze de kans op de tien meest voorkomende ziektes verkleinen
• leefstijlcoaching gaat niet onbeperkt vergoed worden, dat geldt alleen voor geselecteerde programma’s die goed zijn onderbouwd
• een leefstijlcoach heeft minimaal een HBO-opleiding en als je erkend wil worden door een verzekeraar is het handig om te kijken of je opleiding geaccrediteerd is (let ook op je startdatum)
• als je graag met gedetailleerde voedingsplannen bezig bent kun je beter kiezen voor de opleiding voedings- en gewichtsconsulent of diëtist want ook daar leer je uiteraard hoe je mensen helpt hun gedrag aan te passen

* voor een individu kan dit natuurlijk anders zijn.