Het ideale voedselkeuzelogo bestaat niet!
Ooit, nog niet zolang geleden was er het vinkje op verpakkingen om aan te geven of een product gezonder was. Eerlijk gezegd was ik ook geen fan van dat vinkje. Maar inmiddels zit ik minder in de bubble van mijn eigen omgeving en ben ik me ervan bewust dat veel mensen weinig van hun eten weten en daar ook liever niet mee bezig zijn.
De uitdaging blijft juist om die mensen te bereiken. Voor die mensen zou het handig kunnen zijn als ze in een oogopslag kunnen zien of een product een gezonde(re) keuze is. De vraag is wel of mensen die er niet mee bezig (willen of kunnen) zijn gebaat zijn bij zo’n soort voedselkeuzelogo of dat dat hen sowieso ontgaat.
Er zijn meerdere manieren voor labelling die elk voor- en nadelen hebben:
- Evolved Nutrition Label (ENR)
- Nutriscore
- App van Voedingscentrum
Evolved Nutrition Label
Hierbij worden een paar criteria gescoord ten opzichte van een referentie-inname en krijgen ze een stoplichtkleur. Dat gaat om kcal, vet, verzadigd vet, suiker en zout. Wat moet de consument met een product dat deels rood en deels groen scoort? Is dat goed of niet? Bijvoorbeeld frisdrank zou rood scoren op suiker maar voor de overige criteria groen. Terwijl kaas rood scoort op verzadigd vet en oranje op kcal en zout. Hierdoor lijkt kaas een minder goede keuze dan frisdrank. Bovendien wordt het vet uit chocolade hierbij niets anders gezien dan het vet uit olijfolie. Dit is voor de consument (die er weinig van weet) onduidelijk.
Nutriscore
Dit systeem is in Frankrijk ontwikkeld. Dit Franse systeem werkt met de letters A t/m E. De kleur en letter van het Nutri-Score-label worden bepaald aan de hand van het algoritme. Dat algoritme koppelt positieve eigenschappen aan negatieve eigenschappen om te komen tot een score. Dit resulteert in een score van A t/mE en een kleur. Donkergroen staat voor de beste voedingswaarde (en kun je dus het beste kiezen), rood staat voor de slechtste voedingswaarde (en kun je dus beter niet kiezen). Het voordeel van Nutriscore is dat naar het hele voedingsmiddel wordt gekeken. En ook dat heel veel criteria worden meegenomen. Daarom is Nutri-score de beste keuze van de systemen. Wil je er meer over lezen? Dat kan hier.
Kiezen in de praktijk
Toch is geen enkel systeem feilloos. Welke criteria je ook kiest; die kunnen nooit het gezonde verstand vervangen. Dat is jammer want dat zou je graag willen voor mensen die zich er verder niet in willen verdiepen. De basis voor gezonde keuzes blijft toch op de eerste plaats de Schijf van Vijf. Kies zoveel mogelijk onbewerkte producten, eet meer plantaardige producten en niet te veel. Nutri-score is handig om producten binnen een zelfde productgroep te vergelijken.
Let op: het gaat vooral om politiek
Last but not least: kijk bij alle informatie over een voedselkeuzelogo goed van wie de informatie afkomstig is. Het lijkt op het eerste oog misschien vooral een inhoudelijk onderwerp, maar het is echter veel meer een politiek onderwerp. Elk merk wil dat systeem dat het minste rood op het etiket oplevert. Dat is ook de reden waarom Marian Geluk (directeur van de Federatie Nederlandse Levensmiddelen Industrie (FNLI)) geen keuze maakt. Haar belang is dat haar leden tevreden zijn en die zijn dat als hun omzet goed is. Verschillende producten/merken zijn gebaat bij verschillende logo’s en daarom kan ze niet kiezen zodanig dat een deel van haar leden niet ongelukkig wordt.
PS
Midden juli tekende ik een initiatief dat pleit voor aansluiten van het logo bij de criteria van de Schijf van vijf omdat ik denk dat het alleen dan voor consumenten nog te begrijpen is.