De toepassingen van zeewier

Ik wil graag meer over zeewier weten. Daarom sprak ik vandaag met Mark Soetman die zich sinds zes jaar, naast andere activiteiten, ook met zeewier bezighoudt.

Zee goed alternatief voor landbouwgrond

Met meer mensen op aarde hebben we ook meer voedsel nodig. Landbouwgrond wordt steeds schaarser. Zee kan een mooi alternatief kunnen zijn voor het verbouwen van voeding op land. In Nederland hebben we nu zo’n 1,85 miljoen hectare landbouwgrond. Daarnaast kan de zee deels worden gebruikt voor de productie van voeding, maar ook voor andere doeleinden. Het streven is om in 2050 van de zee een kwart te gebruiken, dat is zo’n 1,4 miljoen hectare, voor windmolenparken. Dat deel van de zee, tussen de windmolens, zou verder o.a. voor zeewierteelt kunnen worden gebruikt. Zeewier heeft geen zoet water nodig. Dat is handig, omdat voldoende zoet water een beperking voor het meeste voedsel op land. Overigens zal niet het hele restant voor zeewier kunnen worden gebruikt omdat dan de voeding voor het zeewier te snel op zal zijn.

Niet alleen de extra oppervlakte speelt een rol. Ook lijkt de opbrengst op zee per hectare meer. De opbrengst van bijvoorbeeld suikerbiet en aardappels is zo’n 60 ton per hectare. Op zee, in Indonesië, kan met zeewier 400 ton per hectare worden gehaald. Dat kun je niet 1 op 1 vertalen naar de situatie in Nederland omdat in een ander klimaat andere soorten zeewier groeien. Toch klinkt dit veelbelovend voor de toekomstige voedselvoorziening.

Noordzee heeft voor- en nadelen voor zeewier

Zeewier heeft net als planten voeding nodig. Dat is er voldoende in de Noordzee. Er is echter voor de groei van zeewier ook zon nodig. Omdat het water ondiep is wordt het onhelder. Hierdoor kan de zon het zeewier minder goed bereiken. Tevens is de Noordzee onstuimig: de wilde golven maken het zeewier daardoor eerder kapot.

Zeewier als voeding

Zeewier is niet zo geschikt als directe voeding. Het werkt als filter waardoor zeewier veel zware metalen bevatten en die zijn giftig. Verder is zeewier net zo zout als de omgeving. Dat is te zout om te eten en bovendien niet gezond. Als je het droogt wordt het zoutgehalte (uiteraard) nog hoger. Daarnaast bevat het jodium. Op zich kunnen veel mensen wel wat meer jodium gebruiken, maar het jodiumgehalte in zeewier fluctueert enorm en kan bovendien heel erg hoog zijn. De aanbeveling is ca. 150 mcg per dag, het maximum 600 mcg per dag. Als je gemiddeld meer eet dan 600 mcg kan dat schadelijk zijn voor je schildklier, de regisseur van je lichaam. Denk hier ook aan als je schildkliermedicatie gebruikt: zeewier kan (dat kennen we ook supplement onder de naam kelp) invloed hebben op de instelling van je medicatie.

Toepassing van zeewier als eiwit

Met behulp van bioraffinage kun je zeewier uit elkaar trekken en dan het eiwit isoleren. Het eiwitgehalte van zeewier varieert en kan wel kan wel 40% zijn. Voor rekenmodellen wordt echter een percentage van 15 tot 20% gebruikt. Bij eiwitten is de samenstelling van aminozuren van belang. Deze lijkt bij zeewier op die van soja.

Toepassing van zeewier als ‘suiker’

In zeewier zit ook ‘suiker’ die wier o.a. uit de lucht haalt uit CO2. Deze koolwaterstoffen kunnen worden omgezet naar biobrandstoffen of bioplastics.

Alginaten uit zeewier kun je ook als bindmiddel gebruiken. Agaragar is zo’n voorbeeld. Het wordt o.a. ook gebruikt in chocolademelk en tandpasta.

Conclusie

Kortom, zeewier gaat in de toekomst helpen met de productie van voldoende voeding. Maar het heeft nog veel meer toepassingen. We zullen er de komende jaren nog veel meer over gaan horen.