Nog meer?
We willen steeds meer, meer en meer. Bij het begin van Corana vorig jaar zeiden mensen overvallen door paniek en de daarmee gepaarde onzekerheid dat ze de manier waarop ze met de aarde om zouden gaan drastisch zouden veranderen. Daar lijkt weinig van terecht gekomen. De obsessie voor verre vakanties bleek deze zomer nauwelijks veranderd. Vorige week stonden er juichende berichten in de krant dat de economie voor een groot deel weer is hersteld van de Coronacrisis. Zijn de voornemens nu al weer vergeten?
Snelle verspreiding Corona
In de tijd van de pest verplaatsten we ons per voet. Nu – in de tijd van Corona -per vliegtuig. Door onze hogere mobiliteit komen we ook met veel mer mensen in contact. Hierdoor zijn de afstand en snelheid van verspreiding aanzienlijk verhoogd.
Daarnaast leven we in een druk bevolkte wereld met intensieve veeteelt. Virussen zijn een onderdeel van ons ecosysteem. Als dat uit balans raakt door bijvoorbeeld een hogere temperatuur of hogere vochtigheidsgraad zoeken virussen andere routes, zoals van dier op mens. Door ontbossing gingen vleermuizen in Congo naar de buitenwijken. Dat resulteerde in een snelle verspreiding van Ebola.
Mogelijke (deel)oplossingen
Een virus kan zich minder verspreiden als er minder contact is tussen minder. verschillende groepen mensen. De oplossing is om minder (verre) reizen te maken. Verder is het zinvol de intensieve veeteelt af te bouwen en te kiezen voor meer plantaardige voeding. Ook moeten we anders met de natuur omgaan om o.a. ontbossing te beperken of nog liever voorkomen.
Gevolgen handhaven huidige leefwijze
De wereld lijkt minder maakbaar dan we in Nederland dachten en hoopten. Je zult hoe dan ook last krijgen van de klimaatcrisis ook als je daar niet mee bezig wil zijn. We zijn nu overvallen door Corana. Het zou echter een voorbode kunnen zijn voor andere mogelijk nog ernstigere infectieziektes. Daar zijn we als land nog steeds niet op voorbereid. Corona zou volgens deskundigen ook wel eens een speldenprikje kunnen zijn voor wat we kunnen verwachten door de klimaatcrisis. Dat leek voor Nederland iets dat er niet toe deed. Maar de recente overstromingen in Limburg lieten het tegendeel zien.
Lessen van de crisis: liever minder dan meer
Corona maakte minstens twee zaken duidelijk. We hebben maar één planeet en daar moeten we veel zuiniger mee omspringen. Het is daarom onbegrijpelijk voor mij dat vervuilende bedrijven als KLM zoveel overheidssteun kregen zonder dat daaraan eisen werden gesteld voor minder vervuiling. Dat past niet meer in deze tijd. Het maakte ook helder dat economische ongelijkheid nog groter werd. Vooral arme mensen – ook in Nederland – zagen hun inkomen dalen. Bovendien zijn er tot nu toe in armere landen nauwelijks vaccins beschikbaar waardoor ze ook langer kwetsbaar blijven.
Het wordt tijd dat we meergaan kiezen voor welzijn – ook voor kwetsbare groepen -in plaats van welvaart van grote bedrijven en aandeelhouders. Die kunnen wel wat leven met wat minder. De meeste die dit stuk lezen kunnen net als ik vermoedelijk ook nog wat stappen zetten om hun footprint te verkleinen. Elk klein stapje doet er toe. Welke stappen ga jij zetten van meer naar minder?